HƯỚNG DẪN
TẠM THỜI MÔ HÌNH TRẠM Y TẾ LƯU ĐỘNG TRONG BỐI CẢNH DỊCH COVID-19
(Ban hành
kèm theo Quyết định số 4042/QĐ-BYT ngày 21 tháng 8 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Y
tế)
I. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ
1. Chức năng
Trạm y tế xã/phường/thị trấn lưu động (sau
đây gọi là Trạm y tế lưu động) là một tổ chức thuộc Trung tâm y tế tuyến huyện,
chịu sự quản lý toàn diện, điều hành trực tiếp của giám đốc Trung tâm Y tế
tuyến huyện.
Trạm y tế lưu động có chức năng triển khai
các hoạt động phòng, chống dịch COVID-19 tại cộng đồng, kết nối giữa chăm sóc,
quản lý người nhiễm COVID-19 tại nhà với chăm sóc tại bệnh viện, phát hiện các
trường hợp diễn biến nặng và chuyển tuyến kịp thời; cung cấp dịch vụ chăm sóc
sức khỏe ban đầu, khám bệnh, chữa bệnh, sơ cứu, chuyển tuyến kịp thời các bệnh
thông thường cho người dân trên địa bàn được giao.
2. Nhiệm vụ
2.1. Quản lý, theo dõi người nhiễm
COVID-19 tại nhà và tại cộng đồng:
- Xác định, lập danh sách người nhiễm
COVID-19 trên địa bàn, danh sách người nhiễm COVID-19 cách ly tại nhà theo khu
vực được phân công;
- Hướng dẫn, tư vấn, thường xuyên theo dõi
sức khỏe và hỗ trợ chăm sóc người nhiễm COVID-19 được cách ly tại nhà theo
hướng dẫn của Bộ Y tế;
- Tổ chức khám bệnh, chữa bệnh từ xa và
tại nhà, hướng dẫn và cấp phát thuốc cho các trường hợp nhiễm COVID-19 cách ly
tại nhà;
- Phát hiện, sơ cấp cứu và chuyển tuyến
kịp thời các trường hợp nhiễm COVID-19 có diễn biến nặng đến các cơ sở y tế phù
hợp với tình trạng bệnh của người bệnh;
- Tổng hợp các trường hợp nhiễm COVID-19
trên địa bàn đã khỏi bệnh và các trường hợp nhiễm COVID-19 hết thời gian cách
ly tại nhà;
- Báo cáo cấp có thẩm quyền về tình hình
COVID-19 trên địa bàn phụ trách.
2.2. Xét nghiệm COVID-19
- Tổ chức xét nghiệm kháng nguyên nhanh
SARS-CoV-2 cho người dân trên địa bàn;
- Tổ chức lấy mẫu và gửi các phòng xét
nghiệm khẳng định bằng RT-PCR đối với các trường hợp nghi nhiễm COVID-19;
- Thông báo trả kết quả xét nghiệm
COVID-19, khi có kết quả xét nghiệm dương tính, tổ chức sàng lọc để cách ly tại
nhà các trường hợp đủ điều kiện; các trường hợp không đủ điều kiện cách ly tại
nhà thì chuyển đến cơ sở cách
ly tập trung theo quy định;
- Hướng dẫn người dân tự làm xét nghiệm
kháng nguyên nhanh SARS-CoV-2 và cách xử trí khi có kết quả xét nghiệm dương
tính.
2.3. Tiêm chủng vắc-xin phòng, chống COVID-19
- Quản lý danh sách người trên địa bàn cần
tiêm vắc-xin phòng COVID-19;
- Tham gia là một điểm tiêm vắc-xin phòng COVID-19 hoặc phối hợp với
các cơ quan chức năng thực hiện công tác tiêm chủng vắc-xin COVID-19 theo điều
phối của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tuyến huyện;
- Tổ chức theo dõi các phản ứng sau tiêm
chủng theo hướng dẫn của Bộ Y tế;
- Sơ cấp cứu và chuyển tuyến các trường
hợp có phản ứng muộn sau tiêm vắc-xin phòng COVID-19;
- Tư vấn chuyển tuyến các trường hợp không
đủ điều kiện tiêm chủng tại cộng đồng vào tiêm chủng tại các cơ sở y tế theo
hướng dẫn của Bộ Y tế.
2.4. Truyền thông về COVID-19
- Tổ chức truyền thông về các biện pháp dự
phòng, tự xét nghiệm COVID-19, tự chăm sóc tại nhà, tự phát hiện các triệu
chứng nghi ngờ mắc COVID-19;
- Cung cấp thông tin các điểm cung cấp
dịch vụ y tế và các điểm hỗ trợ an sinh xã hội trên địa bàn xã/phường;
- Truyền thông lợi ích, những điểm cần
biết trước, trong và sau khi tiêm vắc-xin phòng COVID-19; vận động người dân đi
tiêm chủng.
2.5. Khám, điều trị, cấp thuốc cho người
mắc các bệnh khác
- Khám, điều trị các bệnh thông thường,
các bệnh mạn tính cho người dân trên địa bàn mà không thể chuyển lên tuyến trên
do tác động của dịch COVID-19;
- Sơ cấp cứu và chuyển tuyến các bệnh
thông thường;
- Phối hợp với các cơ sở y tế, hỗ trợ cấp
phát thuốc cho người dân mắc các bệnh mạn tính.
2.6. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Giám
đốc Trung tâm y tế quận/huyện phân công.
II. CƠ SỞ LÀM VIỆC
Tùy theo điều kiện của địa bàn, Ủy ban
nhân dân cấp xã chọn một cơ sở phù hợp cho trạm y tế lưu động làm việc, có thể
lựa chọn nhà văn hóa tổ dân phố, trường học, trung tâm thể thao, cơ sở y tế tư
nhân trên địa bàn... Trong trường hợp trên địa bàn không thể chọn được các công
trình sẵn có thì xem xét làm nhà dã chiến, nhà di động để phục vụ cho trạm hoạt
động.
Cơ sở làm việc tối thiểu phải bố trí nơi
trực, nơi tiếp đón, nơi khám và tư vấn, nơi nằm theo dõi trong trường hợp cần
thiết, khu vệ sinh, tắm rửa, có nước sạch, điện, có thu gom rác thải y tế và có
chỗ ngủ cho nhân viên y tế.
III. SỐ LƯỢNG TRẠM Y TẾ LƯU ĐỘNG
Tùy theo tình hình dịch COVID-19 trên địa
bàn, mỗi xã/phường/thị trấn có thể thiết lập một hoặc nhiều trạm y tế lưu động,
đảm bảo mỗi cụm dân cư có khoảng 50-100 trường hợp nhiễm COVID-19 được cách ly
tại nhà thì có một trạm y tế lưu động. Một trạm y tế lưu động được giao phụ
trách một cụm dân cư, có thể là các tổ dân phố của các phường khác nhau, không
phụ thuộc địa giới hành chính.
IV. NHÂN LỰC
Trung tâm y tế tuyến huyện và lực lượng hỗ
trợ bố trí đủ nhân lực cho Trạm y tế lưu động hoạt động. Mỗi trạm y tế lưu động
có tối thiểu 05 nhân viên y tế, trong đó có ít nhất 01 bác sỹ phụ trách, còn
lại là điều dưỡng và các nhân viên y tế khác; có tối thiểu 01 nhân viên y tế
nắm rõ địa bàn dân cư được giao. Ngoài nhân viên y tế trong biên chế, có thể
huy động sự tham gia của đội ngũ y tế tư, nhân viên y tế đã nghỉ hưu trên địa
bàn. Trong trường hợp nguồn nhân lực y tế tại địa phương không đáp ứng đủ, huy
động thêm nhân viên y tế và các tình nguyện viên từ địa phương khác.
Ngoài nhân viên y tế, chính quyền cấp xã
có trách nhiệm huy động thêm các nhân lực khác trên địa bàn, như Hội Chữ thập
đỏ, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên phường, Tổ dân phố... để tham gia hỗ trợ nhân
viên y tế về dẫn đường, trực điện thoại, kết nối với các hộ gia đình và các
hoạt động cần thiết khác của Trạm y tế lưu động.
V. DANH MỤC TRANG THIẾT BỊ VÀ THUỐC
1. Trang thiết bị thiết yếu cho phòng, chống COVID-19:
- Xe lăn, hoặc xe đẩy, cáng khiêng;
- Nhiệt độ, huyết áp, ống nghe;
- Máy đo SpO2 (tối thiểu 10 chiếc để có
thể hỗ trợ đo nhiều gia đình trên địa bàn được giao);
- Có ít nhất 02 bình loại 5 lít, túi oxy
và 02 đồng hồ đo áp suất oxy; 02 mặt nạ thở oxy và các phụ kiện cần thiết khác
để sử dụng oxy cho người bệnh;
- Các đồ bảo hộ phòng, chống lây nhiễm
SARS-COV-2, khẩu trang, găng tay, cồn khử khuẩn, kính chắn giọt bắn...;
- Các sinh phẩm xét nghiệm nhanh kháng
nguyên SARS-COV-2;
- Bộ dụng cụ lấy mẫu bệnh phẩm làm xét
nghiệm RT-PCR;
- Có ít nhất 2 số điện thoại thường trực
tiếp nhận thông tin từ các gia đình có người nhiễm COVID-19 cách ly tại nhà;
- Máy tính có kết nối internet để sử dụng
phần mềm chuyên dụng trong theo dõi, cập nhật thông tin sức khỏe trường hợp COVID-19,
thành viên gia đình người nhiễm COVID-19 và người dân sống trên địa bàn có dịch
COVID-19.
2. Trang thiết bị khám chữa bệnh thông
thường: Tùy thuộc theo
nhu cầu thực tế, bố trí các trang thiết bị trong danh mục trang thiết bị thiết
yếu dành cho Trạm y tế xã/phường/thị trấn (sau đây gọi tắt là Trạm y tế cấp xã)
cho Trạm y tế lưu động.
3. Danh mục thuốc: Căn cứ nhu cầu thực tế, sử dụng các thuốc
thiết yếu trong danh mục thuốc dành cho Trạm y tế cấp xã và các loại thuốc điều
trị COVID-19 tại cộng đồng theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
4. Phương tiện vận chuyển: Huy động xã hội hóa, đảm bảo mỗi Trạm y
tế lưu động có 01 xe ô tô có gắn bình oxy, có xe đẩy hoặc băng-ca để vận chuyển
người nhiễm COVID-19 đi cấp cứu kịp thời. Trường hợp không thể sắp xếp được xe,
cần phối hợp với hệ thống vận chuyển cấp cứu trên địa bàn để vận chuyển kịp
thời các trường hợp nhiễm COVID-19 trở nặng đến các cơ sở y tế phù hợp nhanh
nhất.
VI. CƠ CHẾ TÀI CHÍNH
1. Ngân sách nhà nước thanh toán chi phí
khám chữa bệnh cho người bệnh COVID-19 theo quy định của pháp luật.
2. Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán chi phí
khám bệnh, chữa bệnh đối với người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế theo quy định hiện
hành của pháp luật về bảo hiểm y tế, trừ chi phí nêu tại khoản 1 Mục này.
3. Các nguồn kinh phí hợp pháp khác.
VII. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN
1. Ủy ban nhân dân cấp huyện:
a) Ban hành Quyết định thành lập Trạm y tế
lưu động, quyết định này đồng thời là Giấy phép hoạt động của Trạm y tế lưu
động;
b) Chỉ đạo, triển khai mô hình trạm y tế
lưu động trên địa bàn quản lý.
2. Ủy ban nhân dân cấp xã: Chịu trách nhiệm tổ chức về trụ sở làm
việc; hỗ trợ nhân lực, trang thiết bị, phương tiện vận chuyển cho Trạm y tế lưu
động hoạt động.
3. Trung tâm Y tế cấp huyện:
a) Xây dựng kế hoạch thiết lập các trạm y
tế lưu động trình Ủy ban nhân dân quận, huyện phê duyệt.
b) Làm đầu mối tổ chức triển khai tổ chức
các trạm y tế lưu động theo kế hoạch được phê duyệt.
c) Tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuyên môn
cho các trạm y tế lưu động.
d) Đảm bảo nhân lực, trang thiết bị, hậu
cần và các điều kiện cần thiết để triển khai.
4. Trạm y tế lưu động:
a) Thực hiện các nhiệm vụ theo hướng dẫn
tại khoản 2 Mục I;
b) Trực cấp cứu 24/7 để đáp ứng nhu cầu
khám bệnh, chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn;
c) Lập hồ sơ khám chữa bệnh của người bệnh
gửi Trạm y tế cấp xã trên địa bàn để thực hiện thanh toán chi phí khám bệnh,
chữa bệnh.
5. Trạm y tế cấp xã:
a) Tổng hợp chi phí khám bệnh, chữa bệnh
bảo hiểm y tế theo quy định tại Quyết định số 6556/QĐ-BYT ngày 30/10/2018 của
Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành Mẫu Bảng kê chi phí khám bệnh, chữa bệnh sử
dụng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và Phụ lục hướng dẫn cách ghi chép bảng
kê chi phí khám bệnh, chữa bệnh. Mỗi người bệnh chỉ lập một bảng kê.
b) Tiếp nhận, lập, lưu trữ hồ sơ khám
bệnh, chữa bệnh do Trạm y tế lưu động chuyển đến; tổng hợp chi phí khám bệnh,
chữa bệnh gửi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (nơi đã ký hợp đồng với cơ quan bảo
hiểm xã hội để tổ chức khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại trạm y tế cấp xã
đó).
6. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, nơi đã ký hợp đồng với cơ quan bảo hiểm
xã hội để tổ chức khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại trạm y tế cấp xã:
a) Gửi Quyết định thành lập Trạm y tế lưu
động đến cơ quan bảo hiểm xã hội;
b) Tổng hợp chi phí khám bệnh, chữa bệnh
gửi cơ quan bảo hiểm xã hội;
c) Quyết toán chi phí khám chữa bệnh bảo
hiểm y tế với cơ quan bảo hiểm xã hội;
d) Cung cấp thuốc, vật tư y tế cho Trạm y
tế lưu động.
7. Cơ quan Bảo hiểm xã hội, nơi ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo
hiểm y tế với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế để tổ chức khám bệnh,
chữa bệnh bảo hiểm y tế tại trạm y tế cấp xã:
a) Phối hợp với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh
bảo hiểm y tế nêu tại khoản 6 Mục này thực hiện bổ sung hợp đồng khám bệnh,
chữa bệnh bảo hiểm y tế;
b) Tạm ứng, thanh toán, quyết toán chi phí
khám bệnh, chữa bệnh cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế (nơi đã ký
hợp đồng với cơ quan bảo hiểm xã hội để tổ chức khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y
tế tại trạm y tế cấp xã).
c) Thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh
của trạm y tế lưu động.
Trong quá trình triển khai thực hiện, phản
ánh khó khăn, vướng mắc đề nghị gửi về Sở Y tế tỉnh, thành phố và Bộ Y tế để
phối hợp giải quyết./.
