CHƯƠNG TRÌNH
PHÒNG, CHỐNG TAI NẠN THƯƠNG TÍCH TRẺ EM, HỌC SINH GIAI
ĐOẠN 2021-2025
(Ban
hành kèm theo Quyết định số 4501/QĐ-BGDĐT ngày 29 tháng 11 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo)
I. MỤC TIÊU
1. Mục tiêu chung
Từng bước kiểm soát, giảm thiểu
tình hình tai nạn thương tích, đặc biệt là tai nạn đuối nước, tai nạn giao thông đối với trẻ em, học sinh. Nâng
cao nhận thức và kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích cho trẻ
em, học sinh; chú trọng phổ cập kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước, kỹ
năng bơi và an toàn trong môi trường nước ở những vùng có chỉ số, dự báo tỷ lệ
tai nạn thương tích, đuối nước cao.
2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2025
- Tối thiểu 50% cơ sở giáo dục
mầm non, phổ thông đạt tiêu chuẩn Trường học an toàn, phòng chống tai nạn
thương tích. Phấn đấu giảm từ 5% - 10% số học sinh bị tai nạn đuối nước và tai
nạn giao thông.
- 100% cơ sở giáo dục mầm non,
phổ thông có kế hoạch và tổ chức tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn
trẻ em, học sinh kiến thức, kỹ năng an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích
và phối hợp chặt chẽ với gia đình trong việc quản lý, giám sát trẻ em, học sinh
trong thời gian các em học trực tuyến, nghỉ học, nghỉ hè.
- 100% học sinh trong các cơ sở
giáo dục phổ thông được tuyên truyền, phổ biến về nguyên nhân gây tai nạn
thương tích thường gặp và được hướng dẫn những kiến thức cơ bản để phòng, tránh
tai nạn thương tích.
- Tối thiểu 80% học sinh phổ
thông được trang bị kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn đuối nước, trong đó
có từ 60% trở lên học sinh nắm vững kiến thức, kỹ năng và biết vận dụng trong
thực tiễn. Phấn đấu đạt tỷ lệ từ 50% trở lên học sinh biết bơi an toàn và biết
các kỹ năng an toàn trong môi trường nước.
- 90% giáo viên mầm non, giáo viên
làm công tác chủ nhiệm lớp, tổng phụ trách đội được tập huấn, trang bị kiến
thức cơ bản về phòng, chống tai nạn thương tích, đặc biệt là đuối nước, tai nạn
giao thông để hướng dẫn cho trẻ em, học sinh.
- 90% trở lên giáo viên giáo dục
thể chất ở các trường phổ thông được tập huấn kiến thức, kỹ năng phòng chống
tai nạn đuối nước và kỹ năng dạy bơi, cứu đuối
và sơ cấp cứu ban đầu.
II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP
CHỦ YẾU
1. Rà soát, hoàn thiện hệ thống
văn bản, chính sách về phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước đối với trẻ
em, học sinh. Sửa đổi, bổ sung tiêu chí trường học an toàn phòng, chống tai nạn
thương tích trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông.
2. Đẩy mạnh công tác tuyên
truyền, nâng cao vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý giáo dục các cấp, cán
bộ, nhà giáo, gia đình và xã hội trong việc đảm bảo an toàn phòng, chống tai
nạn thương tích đối với trẻ em, học sinh trong trường học.
- Đa dạng hóa các hình thức tuyên
truyền về xây dựng trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương tích đối với
trẻ em, học sinh; chú trọng các hình thức tuyên truyền, quán triệt trực tiếp
thường xuyên; truyền thông trực tiếp tại trường học vào các đợt cao điểm; tuyên
truyền thông qua mạng xã hội, mạng viễn thông, trang tin điện tử của nhà trường và các phương tiện thông tin đại chúng phù hợp với
từng đối tượng cán bộ, giáo viên, trẻ em, học sinh, gia đình và cộng đồng.
- Đẩy mạnh tuyên truyền và chia
sẻ kết quả triển khai các mô hình,
điển hình trong thực hiện công tác an toàn trường học, phòng chống tai nạn
thương tích.
- Xây dựng, phát triển, số hóa
các tài liệu tuyên truyền về phòng, chống tai nạn thương tích, đặc biệt là tai
nạn đuối nước, tai nạn giao thông cho cán bộ, giáo viên, học sinh và tổ chức
triển khai hiệu quả trong các nhà trường.
3. Xây dựng môi trường an toàn
phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước trong trường học.
- Xây dựng và nhân rộng mô hình “Trường học an toàn, phòng, chống tai nạn thương
tích”, mô hình “Dạy bơi an toàn” trong các cơ sở giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt.
- Nhân rộng mô hình “Cổng trường
an toàn” và các biện pháp can thiệp, giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông
đường bộ, đường thủy cho học sinh.
- Rà soát, nâng cấp cơ sở vật
chất, loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn gây tai nạn thương tích, đảm bảo an toàn cho
trẻ em, học sinh khi tham gia vui chơi, học tập tại trường học.
4. Tăng cường giáo dục, trang bị
cho trẻ em, học sinh kiến thức, kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích thông
qua các hoạt động giáo dục về kỹ năng sống, hoạt động trải nghiệm, ngoại khóa.
- Kiến thức, kỹ năng phòng tránh
tai nạn đuối nước, kỹ năng bơi an toàn, an toàn trong môi trường nước, an toàn
trong thiên tai, bão lũ.
- Kiến thức, pháp luật về trật tự
an toàn giao thông và kỹ năng tham gia giao thông an toàn; chấp hành các quy
định về đội mũ bảo hiểm, thắt dây an toàn, mặc áo phao khi tham gia giao thông
đường thủy.
- Kỹ năng an toàn khi tham gia
các hoạt động giáo dục ở trong và ngoài trường học, phòng tránh rơi, ngã; cháy
nổ, bỏng, điện giật, động vật cắn...
- Tư vấn, hỗ trợ học sinh về tâm
lý, giáo dục sức khỏe tâm thần, phát hiện sớm và theo dõi, hỗ trợ phòng ngừa đối với các trường hợp học sinh có
nguy cơ bạo lực và tự tử.
5. Nâng cao năng lực công tác
phòng, chống tai nạn thương tích cho cán bộ, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục
mầm non, giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt.
- Chuẩn hóa, hoàn thiện tài liệu
hướng dẫn về kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, giáo dục an
toàn trường học, phòng, chống đuối nước và tài liệu dạy
bơi an toàn dành cho giáo viên và học sinh để triển khai hiệu quả trong các cơ
sở giáo dục.
- Tổ chức tập huấn đội ngũ cán
bộ, giáo viên các cơ sở giáo dục mầm non; cung cấp tài liệu, hướng dẫn cha, mẹ,
người chăm sóc trẻ em mầm non kiến thức, kỹ năng về phòng, chống các loại tai nạn thương tích thường gặp ở trẻ em mầm non trong gia đình và trường học.
- Tổ chức tập huấn, nâng cao năng
lực, kiến thức, kỹ năng, phương pháp cho đội ngũ cán bộ, giáo viên các cơ sở
giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt về đảm
bảo an toàn trường học, phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước và sơ cấp
cứu.
- Tổ chức hội thảo, tọa đàm, giao lưu chia sẻ kinh nghiệm về phòng chống tai nạn
thương tích trẻ em, học sinh.
6. Tăng cường công tác phối hợp
giữa nhà trường với gia đình và các cơ quan chức năng ở địa phương trong công
tác đảm bảo an toàn, phòng chống tai nạn thương tích đối với trẻ em, học sinh,
đặc biệt trong thời gian nghỉ học, nghỉ hè. Xây dựng và triển khai hiệu quả các chương trình, kế hoạch phối hợp
liên ngành Giáo dục - Lao động, Thương binh và Xã hội - Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
7. Đẩy mạnh hợp tác, vận động hỗ
trợ của các tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng, người dân trong thực hiện Chương
trình.
8. Tăng cường công tác báo cáo,
kiểm tra, giám sát liên ngành về phòng, chống tai nạn thương tích gắn với công
tác bảo vệ trẻ em tại địa phương, cơ sở giáo dục.
(Các hoạt động cụ thể tại Phụ lục
kèm theo)
III. KINH PHÍ
Kinh phí thực hiện Chương trình
bao gồm:
1. Ngân sách nhà nước bố trí
trong dự toán ngân sách hàng năm.
2. Nguồn chi thường xuyên của cơ
sở giáo dục.
3. Tài trợ, viện trợ của các tổ
chức, cá nhân trong và ngoài nước.
4. Các nguồn hợp pháp khác.
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Các đơn vị thuộc cơ
quan Bộ Giáo dục và Đào tạo
a) Vụ Giáo dục thể chất
Là đơn vị đầu mối tổ chức thực
hiện Chương trình; chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các
hoạt động:
- Xây dựng kế hoạch chi tiết thực
hiện Chương trình theo từng năm.
- Triển khai các nhiệm vụ theo
chức năng nhiệm vụ được giao.
- Lập dự toán kinh phí đảm bảo
cho việc triển khai kế hoạch hàng năm.
- Tổ chức kiểm tra, đánh giá, sơ
kết, tổng kết việc triển khai Chương trình và tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính
phủ.
b) Các Vụ: Giáo dục Mầm non, Giáo
dục Tiểu học, Giáo dục Trung học
- Chủ trì, chỉ đạo, hướng dẫn
lồng ghép, phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, đuối
nước trong chương trình Giáo dục Mầm non, Chương trình Giáo dục phổ thông; chỉ
đạo, hướng dẫn triển khai dạy học môn bơi trong chương trình môn học Giáo dục thể
chất.
- Phối hợp với Vụ Giáo dục thể
chất triển khai các nhiệm vụ của Chương trình và kiểm tra, đánh giá việc tổ
chức thực hiện tại các địa phương.
c) Vụ Giáo dục chính trị và Công
tác học sinh, sinh viên
- Chủ trì triển khai, hướng dẫn,
tổng hợp về công tác giáo dục an toàn giao thông, phòng ngừa tai nạn giao thông
trong trẻ em, học sinh; phòng, chống cháy nổ trong các cơ sở giáo dục.
- Phối hợp với Vụ Giáo dục thể
chất và các đơn vị liên quan triển khai các nhiệm vụ của Chương trình.
d) Cục Cơ sở vật chất
- Chủ trì triển khai, hướng dẫn,
tổng hợp về công tác phòng, chống thiên tai trong các cơ sở giáo dục.
- Phối hợp với Vụ Giáo dục thể
chất và các đơn vị liên quan triển khai các
nhiệm vụ của Chương trình.
đ) Văn phòng Bộ: Phối hợp với các
đơn vị thuộc cơ quan Bộ, các cơ quan truyền thông chủ động tổ chức truyền thông
về tình hình triển khai, kết quả đạt được của Chương trình.
e) Vụ Kế hoạch - Tài chính: Hướng
dẫn việc lập dự toán và bảo đảm kinh phí hằng năm thực hiện các hoạt động của
Chương trình.
2. Các Sở Giáo dục và Đào
tạo
- Phối hợp với Sở Lao động,
Thương binh và Xã hội tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố trực thuộc Trung
ương ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình phòng, chống tai nạn thương tích
trẻ em giai đoạn 2021-2030 của Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng kế hoạch triển
khai của ngành Giáo dục tại địa phương.
- Chỉ đạo các cơ sở giáo dục
thuộc phạm vi quản lý xây dựng kế hoạch triển khai hàng năm để đạt mục tiêu của
Chương trình đề ra. Xây dựng trường học
an toàn phòng, chống tai nạn thương tích; tổ chức thực hiện các giải pháp
phòng, chống tai nạn thương tích, chú trọng phòng, chống tai nạn đuối nước,
giao thông đối với học sinh trong nhà trường đảm bảo thực chất, hiệu quả.
- Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở
giáo dục thuộc phạm vi quản lý triển
khai hiệu quả dạy học môn bơi trong môn học Giáo dục thể chất của Chương trình
giáo dục phổ thông 2018; thực hiện lồng ghép hiệu quả nội dung giáo dục kiến
thức, kỹ năng an toàn trường học, phòng chống tai nạn thương tích trong chương
trình các môn học và hoạt động giáo dục, phù hợp với điều kiện của địa phương.
Tham mưu ban hành chính sách khuyến khích, ưu tiên để thu hút học sinh tích cực
tham gia và luyện tập môn bơi phù hợp với tình hình của mỗi địa phương, cơ sở
giáo dục.
- Phối hợp với các Sở, ngành liên
quan, các cơ quan tổ chức bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn cho đội ngũ cán bộ,
nhà giáo để từng bước đảm bảo chất lượng và mục tiêu của Chương trình.
- Tổ chức kiểm tra, giám sát, sơ
kết, tổng kết và báo cáo việc thực hiện
Chương trình về Bộ Giáo dục và Đào tạo (qua Vụ Giáo dục thể chất) để tổng hợp.
